بدون شک در زمانی که محققان ذیل پنتاگون (فرماندهی وزارت دفاع ایالات متحدهٔ آمریکا) در حال طراحی، مهندسی و اجرای پروژه اینترنت بودند، کمتر کسی فکرش را هم می‌کرد که این پروژه تا به این اندازه گسترده شود و از ریز و درشت امورات زندگی ما را به خود وابسته کند.
در این مقال قصد داریم تا با نگاهی کوتاه بر ساختار اینترنت، به شرح زیرساخت آن بپردازیم؛ امّا خوب است که ابتدا مروری بر تاریخچه شکل‌گیری آن داشته باشیم.
فهرست مطالب
اینترنت را بزرگ‌ترین سامانه‌ای عنوان کرده‌اند که تاکنون به دست بشر ساخته شده است و قطعاً این عنوان به حق و درست است. در دههٔ ۱۹۶۰ بود که سنگ بنای این شبکهٔ بزرگ جهانی در پنتاگون و با نیت انجام پروژه‌های تحقیقاتی برای ساخت شبکه‌ای مستحکم، توزیع شده و با تحمل خطا گذاشته شد. مشارکت‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها در این پژوهش کم کم گسترش یافت و با شروع مشارکت‌های جهانی و از اواسط دههٔ ۱۹۹۰، اینترنت به صورت یک شبکهٔ همگانی و جهان‌شمول در آمد. این‌گونه بود که دوران جدیدی در تاریخ بشر در عرصه‌های گوناگون علوم، فناوری، و به خصوص در نحوه تفکّر شکل گرفت. طبق برآوردهای انجام شده، گفته می‌شود که آنچه بشر تا کنون توانسته از دریای عظیم اینترنت استحصال کند، تنها قطره‌ای از آن بوده و هنوز ظرفیت‌های کشف نشده و قابل بهره‌برداری بیشماری باقی مانده است که باید در آینده، رنگ واقعیت به خود بگیرد.
اینترنت سامانه‌ای جهانی از شبکه‌های رایانه‌ای به هم پیوسته‌است. به عبارت دیگر اینترنت، از میلیون‌ها شبکه خصوصی، عمومی، دانشگاهی، تجاری و دولتی در اندازه‌های محلی و کوچک تا جهانی و بسیار بزرگ تشکیل شده‌است. تمام این شبکه بزرگ هم به یک دلیل اصلی به وجود آمده است: «تبادل اطلاعات».
خوب است بدانید که حتی تلفن همراه و رایانه شخصی شما هم جزئی از شبکه اینترنت است. علاوه بر این، تعدادی نرم افزار و کدهای برنامه نویسی هم وجود دارند که زمینه ساز فعالیت در اینترنت هستند. زمانی که شما دو کامپیوتر را به وسیله کابل شبکه به یکدیگر متصل می‌کنید، یک شبکه محلی به نام LAN ایجاد می شود. حال اگر دستگاه‌های مختلف دیگری مثل تلفن همراه، تلویزیون، لپ تاپ و یا هر دستگاه الکترونیکی دیگری را از طریق Wi-Fi به مودم یا روتر وصل کنید، یک شبکه محلی بی‌سیم به نام WLAN تشکیل می‌شود.
منظور از زیرساخت، همان سیستم‌هایی است که اینترنت از آن ساخته شده است. مثال مرسومی که می‌تواند در شناخت این مفهوم کمک کند، سیستم حمل و نقل یک کشور است که از زیرساخت‌هایی مانند راه‌آهن، جاده، اتوبان و … تشکیل شده و شهرها و کشورهای مختلف را به یکدیگر مرتبط می‌سازد.
با این مثال، می‌توان اجزای اصلی زیرساخت اینترنت را شامل موارد زیر دانست:
تمام آنچه که به عنوان اینترنت می‌شناسیم، توسط این زیر ساخت‌ها، فرایند انتقال اطلاعات از نقطه‌ای به نقطه دیگر را به انجام می‌رساند. این زیرساخت‌ها به اندازه‌ای مهم هستند که تمام دنیا بر روی آن‌ها در حرکت است و به نوعی تمام شهرها و کشورها را به یکدیگر متصل می کنند.
منظور از انواع زیرساخت اینترنت، همان سخت افزارها و نرم افزارهایی است که جهت ارسال یا دریافت اطلاعات از سیستم‌های گوناگون به کار گرفته می‌شود.
وقتی شما صفحه‌ای از مرورگر را بارگذاری می‌کنید، مطلبی را به مخاطبی ارسال یا با فردی در هر کجای دنیا تماسی برقرار می‌کنید، به دلیل وجود همین زیر ساخت‌های پیچیده اینترنت است.
پنج سیستمی که پیشتر نام بردیم، انواع زیرساخت اینترنت هستند که هر کدام به نوبه خود، عملکرد و وظیفه خاصی بر عهده دارند.
در ادامه، نحوه عملکرد هر کدام از این زیر ساخت‌ها از نظر شما خواهد گذشت.
مرکز داده‌ها اولین عنصر در اینترنت است که نقشی کلیدی ایفا می کند. مرکز داده به عنوان نخستین مجموعه از انواع زیرساخت اینترنت و ساختمان ایمن اینترنت، دستگاه‌های اتصال شبکه و همچنین تجهیزات کامپیوتری شناخته می‌شود.
مرکز داده از اجزایی همچون خنک کننده تجهیزات و سنسورهای ضد حریق تشکیل شده که دارای قدرت راه اندازی بسیار بالایی بوده و از دسترسی‌های غیر مجاز افراد نیز جلوگیری می کند. این سیستم در میان انواع زیر ساخت اینترنت اهمیت فراوانی دارد.
مرکز شبکه همان شبکه پردازنده‌ها و دستگاه‌های ذخیره سازی است که در مرکز داده‌ها قرار گرفته و عملکردی منحصر به فرد دارد. مرکز شبکه، همۀ اطلاعات و داده‌ها را در کسری از ثانیه، از بین پردازنده‌ها و دستگاه‌های ذخیره‌سازی به سایر مراکز منتقل می‌کند.
مرکز شبکه، دومین سیستم از انواع زیرساخت اینترنت است که هدف اصلی آن رساندن اطلاعات و داده‌ها به کامپیوتر و سایر سیستم‌های دیگر جهت مشاهده کاربران است.
انواع زیرساخت اینترنت سرورها، شامل شبکه‌های گوناگون و مختلفی است. اگرچه احتمالاً می‌دانید؛ ولی لازم است که تعریف کوتاهی از سرور داشته باشیم. سرورها همان رایانه‌های سطح بالا و قدرتمندی هستند که ظرفیت پردازش و ذخیره‌سازی بسیار بالایی دارند.
این سیستم‌ها از انواع دیگر زیرساخت اینترنت محسوب می‌شوند که توان پردازش و ذخیره‌سازی بسیار خوبی دارند و با توان پردازشی RAM اندازه‌گیری می‌شوند. هر کاربر می‌تواند تمامی اطلاعات و داده‌های خود را به کمک سرورها در هر کجا که می‌خواهد، ذخیره کند.
تمام داده‌هایی که از طریق مرکز داده و مرکز شبکه بر روی سیستم شما آشکار می‌شوند، بایستی در مکانی ذخیره گردند. این وظیفه را چهارمین دستگاه از انواع زیرساخت اینترنت یعنی دستگاه‌های ذخیره‌سازی بر عهده دارند. ظرفیت این دستگاه‌ها بر اساس گیگا بایت (GB) یا ترا بایت (TB) می‌باشد.
سیستم ذخیره سازی با عملکرد خود در اینترنت، کمک فراوانی به کاربران کرده و مانع از حذف اطلاعات کاربران از دستگاه می‌شوند.
پنجمین عنصر از انواع زیرساخت اینترنت، نرم افزار عملیاتی برای سرورها یا همان برنامه‌های سرور است. زمانی که یک کاربر بخواهد با یک سرور کار کند، حتماً به برنامه‌هایی مانند لینوکس یا ویندوز نیاز خواهد داشت. زمانی که سرور شامل این گونه برنامه‌ها باشد، کاربران می‌توانند، هر نوع برنامه وب جانبی که می خواهند را نصب نمایند. همه این برنامه‌ها انواع زیرساخت اینترنت را تشکیل می‌دهند.
حال که از اجزای اصلی اینترنت گفتیم؛ خوب است که توضیح مختصری هم در خصوص نحوه عملکرد اینترنت بدهیم. زمانی که یک کاربر وارد مرورگر می‌شود و وب سایتی را بالا می‌آورد _اگرچه آن کاربر مشاهد نمی‌کند_ امّا در پشت صحنه، پردازنده‌هایی با یکدیگر در ارتباط هستند که اطلاعات خواسته شده را در صفحه نمایش کاربر بالا می‌آورند و تمام این عملکردها با انواع زیرساخت اینترنت امکان پذیر خواهد شد.
لازم به ذکر است که این فرایند به کمک مودم یا روتر انجام می‌پذیرد و رایانه شخصی کاربر به تنهایی توانایی ارسال اطلاعات بدون بهره‌گیری از مودم را ندارد. ISP (Internet Service Provider یا ISP به شرکت‌های ارائه‌دهنده سرویس‌های اینترنتی گفته می‌شود.) با کمک DNS، وب سایت مورد نظر را پیدا کرده و در نهایت به سوی روترهای ISP ارسال می‌نماید و تمام این فرایندها با کمک انواع زیرساخت اینترنت صورت می گیرد.
