همه چیز درباره امنیت فناوری عملیاتی OT

امنیت فناوری عملیاتی یا OT به مجموعه ای از فناوری ها و سیستم های مورد استفاده در صنایع و شرکت ها اطلاق می شود که برای کنترل و مدیریت فرآیندهای تولید و عملیات، کارایی دارند.. این فناوری ها شامل سیستم های کنترل کننده های صنعتی (PLC)، سیستم های اتوماسیون صنعتی، سیستم های SCADA و سایر دستگاه های مرتبط با فرآیندهای تولید است.

با پیشرفت فناوری و افزایش اتصال این سیستم‌ ها به شبکه‌ های اینترنت و شبکه‌ های دیگر، امنیت فناوری عملیاتی نیز به یک مسئله حیاتی تبدیل شده است. حملات سایبری و دستکاری در فرآیندهای تولید و عملیات می ‌تواند عواقب جدی همچون خسارت به تجهیزات، توقف خطوط تولید، و حتی خطر برای امنیت و سلامت کارکنان برای سازمان ها داشته باشد. در ادامه مقاله، قصد بر این است که با امنیت فناوری عملیاتی (OT) بیشتر آشنا شویم.

بیشتر بخوانید : چگونگی تامین امنیت IOT صنعتی

امنیت فناوری عملیاتی یا OT چیست؟

فناوری عملیاتی OT یا Operational Technology به مجموعه ای از سیستم ها، شبکه ها و دستگاه های فنی و صنعتی گفته می شود که برای کنترل و نظارت بر فرآیندهای صنعتی، زیر ساخت‌ های تولید و تجهیزات انرژی به کار می روند. این فناوری ‌ها از جمله سیستم ‌های کنترلی پروسه، سامانه‌ های اتوماسیون صنعتی، تجهیزات حسگری و دستگاه‌ های مکانیکی یا الکتریکی هستند.

امنیت فناوری عملیاتی OT به مجموعه ‌ای از روش ‌ها، فرآیندها و تدابیر امنیتی گفته می ‌شود که برای حفاظت از این سیستم‌ ها و تجهیزات در برابر حملات و نفوذهای مخرب از جمله حملات سایبری، نفوذ فیزیکی و تخریب ناشی از عوامل طبیعی طراحی و اجرا شده است. امنیت فناوری عملیاتی OT بسیار حیاتی است؛ زیرا هر گونه حمله به این سیستم ‌ها می ‌تواند منجر به خسارت ‌های جدی، توقف تولید یا حتی خطرات برای انسان ‌ها و محیط زیست شود.

بنابراین، امنیت فناوری عملیاتی یک زمینه مهم است که نیاز به روش ‌ها و راهکارهای مناسب برای حفاظت و مدیریت امنیت سیستم ‌ها دارد. این شامل استفاده از روش ‌های رمزنگاری، شبکه‌ های اختصاصی، مانیتورینگ فعال و رفع آسیب پذیری‌ ها، آموزش کارکنان و مدیران در زمینه امنیت سایبری و سایر روش‌ های مدیریت امنیت می ‌شود.

اهمیت حفاظت از شبکه فناوری عملیاتی OT

حفاظت از شبکه فناوری عملیاتی OT یک امر بسیار مهم است؛ زیرا این شبکه ها و تجهیزات مستقیما در کنترل و نظارت بر فرآیندهای صنعتی، زیر ساخت های تولید و تجهیزات انرژی استفاده می شوند. اگر این شبکه ‌ها تحت حملات سایبری یا نفوذ قرار بگیرند، می ‌تواند عواقب جدی و خسارات اقتصادی، محیطی و حتی انسانی به همراه داشته باشد. برخی از اهمیت ‌های حفاظت از شبکه فناوری عملیاتی OT عبارتند از:

1. 1. پیشگیری از توقف تولید: حملات به شبکه OT می ‌تواند منجر به توقف خطوط تولید، کاهش بهره‌ وری و حتی خسارت به تجهیزات واحدهای صنعتی شود.
2. حفاظت از امنیت ملی: صنایع بخش ‌های حساسی از اقتصاد یک کشور را تشکیل می ‌دهند. حفاظت از شبکه OT از دیدگاه امنیت ملی بسیار حیاتی است و حملات به این شبکه‌ ها می‌تواند تأثیرات جدی بر امنیت کشور داشته باشد.

مشکلات امنیتی OT

مشکلات امنیتی مرتبط با فناوری عملیاتی OT می تواند به عنوان یک چالش جدی برای صنایع و شرکت ها مطرح شود. برخی از مشکلات امنیتی OT عبارتند از:

1. 1. نفوذ فیزیکی: دستگاه‌ ها و تجهیزات OT که بعضا در محیط‌ های فیزیکی قرار دارند، به خطرات نفوذ فیزیکی از جمله دسترسی غیر مجاز و تخریب معرض هستند.
2. 2. حملات سایبری: این یکی از مهم ‌ترین مشکلات امنیتی OT است. حملات سایبری می ‌توانند از طریق شبکه ‌های متصل به سیستم ‌های OT صورت بگیرند و منجر به تخریب دستگاه ‌ها، تغییر فرآیندها یا دستکاری در داده‌ ها شوند.
3. 3. نفوذ از طریق تأمین کنندگان: با توجه به اتصال سیستم‌ های OT به تأمین کنندگان و شبکه‌ های دیگر، ممکن است حملات امنیتی از این راه نیز رخ دهند.
4. 4. نقض حریم خصوصی: داده‌ های حساسی که توسط سیستم ‌های OT تولید می‌ شوند، ممکن است مورد دسترسی غیر مجاز قرار گیرند که این امر می ‌تواند به نقض حریم خصوصی و حقوق مالکیت معنوی منجر شود.
5. 5. کارکرد ناپایدار: حملات به سیستم‌ های OT می ‌توانند به عدم پایداری در عملکرد تجهیزات و فرآیندها منجر شود که این امر می ‌تواند خطرناک و حتی زندگی‌مندی برای افراد و محیط زیست باشد.

این مشکلات نشان می ‌دهد که امنیت شبکه ‌های فناوری عملیاتی OT بسیار حیاتی بوده و نیازمند راهکارها و سیاست‌ های امنیتی قوی برای حفاظت از آن ها است.

نظارت بر دستگاه های OT

نظارت بر دستگاه های فناوری عملیاتی (OT) به منظور اطمینان از امنیت، عملکرد صحیح و پایداری سیستم ها بسیار ضروری است. در این بخش، برخی روش های نظارت بر دستگاه های OT را بررسی می کنیم.

• مانیتورینگ و نظارت در زمان واقعی: استفاده از سیستم ‌های مانیتورینگ و نظارت در زمان واقعی برای پایش وضعیت عملیاتی دستگاه‌ ها و تجهیزات OT و شناسایی هر گونه فعالیت غیر معمول یا حملات سایبری.
• استفاده از سامانه‌ های تشخیص نفوذ: پیاده‌ سازی سامانه ‌های تشخیص نفوذ (IDS) برای شناسایی الگوهای حملات سایبری و فعالیت ‌های ناخواسته در شبکه‌ های OT.
• کنترل دسترسی: اعمال سیاست ‌ها و فرآیندهای کنترل دسترسی به دستگاه ‌ها و تجهیزات OT به منظور جلوگیری از دسترسی غیر مجاز و حفاظت از اطلاعات حساس.
• به روز رسانی نرم ‌افزارها و پچ‌ ها: اعمال به روز رسانی‌ های امنیتی و پچ‌ های نرم ‌افزاری به صورت منظم برای جلوگیری از ثبت نقص ‌های امنیتی و بهبود امنیت دستگاه ‌ها.
• استفاده از فایروال‌ ها و سیستم‌ های جلوگیری از نفوذ: پیاده ‌سازی فایروال ‌ها و سیستم ‌های جلوگیری از نفوذ (IPS) برای محافظت از دستگاه‌ ها و شبکه ‌های OT در برابر حملات سایبری.
• آموزش و آگاهی کاربران: آموزش کاربران و نیروهای فنی در خصوص روش ‌های بهینه استفاده از دستگاه‌ های OT و رفتارهای امنیتی در مقابل تهدیدات سایبری.

در نهایت، این روش ‌ها و ابزارها می‌ توانند به شرکت ‌ها کمک کنند تا از امنیت دستگاه ‌های OT خود محافظت کرده و از عملکرد صحیح و پایداری سیستم‌ های خود اطمینان حاصل کنند.

تحولات مهم در فناوری عملیاتی OT

تکنولوژی عملیاتی (OT) در حال تجربه تحولات مهمی است که به شرکت ها کمک می کند تا عملکرد و امنیت سیستم های خود را بهبود بخشند. برخی از تحولات مهم در این زمینه عبارتند از:

1. 1. اینترنت اشیا صنعتی :(IIoT) اینترنت اشیا صنعتی به شرکت ‌ها امکان می‌ دهد تا داده ‌های حاصل از دستگاه ‌ها و تجهیزات OT خود را جمع ‌آوری کرده و از طریق شبکه ‌های اینترنت به اشتراک بگذارند. این امر به شرکت ‌ها کمک می‌ کند تا از تجزیه و تحلیل داده‌ های بیشتری برای بهبود عملکرد و پیش ‌بینی مشکلات استفاده کنند.
2. 2. اتوماسیون و رباتیک: استفاده از ربات ‌ها و سیستم‌ های اتوماسیون پیشرفته ‌تر در سیستم ‌های OT به شرکت ‌ها امکان می‌ دهد تا بهره ‌وری و دقت فرآیندهای تولیدی خود را بهبود بخشند.
3. 3. امنیت سایبری: با افزایش تهدیدات سایبری، امنیت سایبری در سیستم‌ های OT به یکی از تحولات اصلی تبدیل شده است. راهکارهای امنیتی پیشرفته ‌تری مانند تشخیص نفوذ، رمزنگاری، امنیت شبکه و مدیریت هویت به منظور محافظت از سیستم‌ های OT در برابر حملات سایبری به کار گرفته می ‌شوند.
4. 4. انرژی‌ های تجدیدپذیر و هوش مصنوعی: استفاده از انرژی‌ های تجدیدپذیر و هوش مصنوعی در سیستم‌ های OT به شرکت ‌ها کمک می‌ کند تا بهره ‌وری انرژی و مواد اولیه خود را بهبود بخشند.

این تحولات همگی نشان از تغییرات مهمی است که در فناوری عملیاتی OT رخ داده است و تأثیر مستقیمی بر عملکرد و امنیت سیستم‌ های صنعتی دارند.

حملات سایبری در بخش OT

حملات سایبری در بخش فناوری عملیاتی (OT) به عنوان یکی از مهم ترین تهدیدات امنیتی در صنایع مختلف شناخته می شود. این حملات می ‌توانند باعث اختلال در عملکرد سیستم ‌های صنعتی شده و در بعضی موارد منجر به خسارت جدی برای انسان ‌ها و تجهیزات شود. حملات سایبری به سیستم‌ های OT می‌ توانند از طریق نفوذ به شبکه‌ های OT، استفاده از بدافزارها و نرم ‌افزارهای مخرب، حملات فیزیکی به تجهیزات و نفوذ از طریق تجهیزات متصل به شبکه انجام شوند.

برای پیشگیری از این حملات، شرکت ‌ها باید به راهکارهای امنیتی پیشرفته و مدیریت دسترسی به شبکه‌ های OT توجه کنند. این شامل استفاده از فایروال ‌های امنیتی، تشخیص نفوذ، رمزنگاری داده‌ ها، مانیتورینگ فعال و آموزش کارکنان در زمینه امنیت سایبری می ‌شود. همچنین، ارتقاء فرهنگ امنیتی و ایجاد آگاهی بیشتر در میان کارکنان نقش مهمی در پیشگیری از حملات سایبری به سیستم‌ های OT دارد.

پیشنهاد میکنیم این مطالب را هم مطالعه نمائید ؛

• نت‌سپ ؛ جداسازی اینترنت از شبکه داخلی (DaaS)

• نت‌فنس ؛ ابزار تامین امنیت سیستم کنترل صنعتی ICS

سخن پایانی

امنیت فناوری عملیاتی یا OT از اهمیت بسیاری برخوردار بوده و تحولات مهمی در این زمینه رخ داده است. با افزایش تهدیدات سایبری و اتصال بیشتر سیستم ‌های OT به شبکه ‌های اینترنت، لازم است که شرکت‌ ها به طور جدی به امنیت سیستم ‌های OT خود توجه کنند.

استفاده از راهکارهای امنیتی پیشرفته مانند تشخیص نفوذ، رمزنگاری، مدیریت دسترسی و مدیریت هویت اموری است که باید در نظر گرفته شود. همچنین، آموزش کارکنان و ایجاد فرهنگ امنیتی در سازمان نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. امنیت فناوری عملیاتی OT نقش بسیار مهمی در حفظ عملکرد صحیح و پایداری سیستم‌های صنعتی دارد و باید به عنوان یک اولویت اساسی مورد توجه قرار گیرد. نت پرداز پیشرو در زمینه تأمین تجهیزات سرور آماده خدمت رسانی و مشاوره به شما عزیزان می باشد.