اگرچه مطالب و مقالات زیادی در خصوص مودم و روتر نوشته شده است؛ امّا نزدیکی کارکرد این دو دستگاه سبب شده است که اشتباهات و تداخلات زیادی در خصوص ویژگی‌های آن‌ها بیان شود و مخاطب را به اشتباه اندازد.
ابتدا باید بدانیم که هر دوی این تجهیزات، از سخت‌افزارهای شبکه اینترنتی هستند و علی‌القاعده برخی از ویژگی‌های آن‌ها مشترک است؛ اگرچه دارای یک سری تفاوت‌ها در نحوه عملکرد و موارد استفاده هستند که قبل از تهیه دستگاه بایستی از آن‌ها آگاه بود.
در این مطلب تلاش داریم تا ضمن تعریفی از این دو دستگاه؛ برخی ویژگی‌های مودم و روتر و مرزهای تفاوت آن‌ها را بیان کنیم. پس اگر فرصت دارید، با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
اولین مودم تولید شده با نام Dataphone شناخته می‌شود که توسط شرکت AT&T در سال 1960 عرضه شد. بعدها در سال 1977 دو دانشمند به نام‌های Dennis Hayes و Dale Heatherington اولین نمونه مودم ویژۀ کاربردهای خانگی را با نام 80-103A تولید کردند.
اصطلاح مودم، مخفف عبارت “modulator-demodulator” است، و آن دستگاهی است که خانۀ شما را از طریق یک اتصال فیزیکی به شرکت ارائه‌دهندۀ خدمات اینترنت وصل می‌کند و اینترنت را برای شما فراهم می‌سازد.
مودم، داده‌ها را از ISP شما می‌گیرد و به قالبی ترجمه می‌کند که دستگاه‌های شبکه خانگی شما بتوانند از آن استفاده کنند.
در یک دسته‌بندی کلی، سه نوع رایج اتصال مودم وجود دارد که عبارتند از:
Dial-up: مودمی که از یک خط تلفن برای اتصال به یک ISP استفاده می‌کند. مودم‌های Dial-up معمولاً توسط کامپیوترها برای اتصال به اینترنت در اوایل دهه 2000 استفاده می‌شد تا زمانی که اینترنت باند پهن یا broadband به طور گسترده در دسترس همگان قرار گرفت. با محبوبیت اینترنت باند پهن، مودم‌های دایل‌آپ تقریباً به محاق رفت.
DSL: یک مودم خط مشترک دیجیتال است که از یک خط تلفن برای اتصال به یک ISP استفاده می‌کند اما سرعت آن بسیار بالاتر از Dial-up است.
کابل: مودمی است که از خط تلویزیون کابلی برای اتصال به یک ISP استفاده می‌کند. این نوع اتصال، رایج‌ترین نوع اتصال مودم است.
این روزها اغلب مودم‌ها به صورت تجهیزات سخت‌افزاری جداگانه و بر اساس فناوری باند پهن عرضه شده و ویژگی‌های مختلفی نیز به آن‌ها اضافه شده است.
مودم، در واقع یک دستگاه سخت‌افزاری است که به کامپیوتر اجازه می‌دهد اطلاعات را از طریق خطوط تلفن، فیبر نوری و یا امواج ماهواره‌ای ارسال و دریافت کند. هنگام ارسال سیگنال، این دستگاه، داده‌های دیجیتال را به سیگنال آنالوگ تبدیل کرده و آن را از طریق یک خط تلفن یا رسانه‌های دیگر می‌فرستد. همچنین هنگامی که یک سیگنال آنالوگ دریافت می‌شود، مودم آن را مجدداً به سیگنال دیجیتال تبدیل می‌کند.
خوب است بدانید که مودم‌ها به عنوان یک دستگاه ناهم‌زمان یا همان asynchronous شناخته می‌شوند. این به آن معنا است که دستگاه، داده‌ها را به صورت یک جریان متناوب از بسته‌های کوچک ارسال می‌کند. پس از دریافت، سیستمِ دریافت‌کننده، داده‌های موجود در بسته‌ها را می‌گیرد و آن‌ها را به شکلی که برای کامپیوتر قابل استفاده باشد، دوباره سرهم می‌کند.
بیشتر مودم‌ها فقط سه پورت دارند که یکی به اینترنت، یکی به روتر و دیگری به منبع برق متصل می‌شود. مودم‌های قدیمی‌تر، از طریق خط تلفن به اینترنت متصل می‌شوند؛ در صورتی که مودم‌های جدید از اتصالات کابلی یا فیبر نوری استفاده می‌کنند. مودم‌ها همچنین حداقل یک پورت اترنت برای اتصال به روتر یا کامپیوتر خواهند داشت.
روتر دستگاهی است که داده‌های اینترنتی که از طریق مودم وارد شده است را دریافت کرده و با استفاده از یک سیگنال بی‌سیم (Wi-Fi) یا به کمک کابل‌های مختلف، به دستگاه‌های موجود در خانه مانند تلفن‌های هوشمند، تبلت‌ها و کامپیوترها و غیره ارسال می‌کند.
در یک تعریف ساده، روتر دستگاهی است که دو یا چند شبکه سوئیچ بسته یا شبکه فرعی را به هم متصل می‌کند. به عبارت دیگر، روتر در اصل دو عملکرد اصلی را انجام می‌دهد:
1.مدیریت ترافیک بین شبکه‌ها با ارسال بسته‌های داده به آدرس‌های IP مورد نظرشان
2.ایجاد امکان برای چندین دستگاه به منظور استفاده از یک اتصال اینترنتی مشترک
برای فهم بهتر قضیه، آن را با یک مثال توضیح می‌دهیم. فرضاً یک شبکه خانگی را تصور کنید که از چندین کامپیوتر تشکیل شده و از یک مودم هم برای اتصال به سرویس‌دهنده ISP استفاده می‌کند. همه این کامپیوترها را می‌توان به کمک یک روتر به مودم متصل کرده و ترافیک ارسالیِ بین آن‌ها را به وسیله روتر مدیریت نمود.
روترها از سخت‌افزارهای پرکاربرد در شبکه هستند که کمتر شناخته و دیده شده‌اند.
وظیفه روترها، مسیر دهی به اطلاعات در بستر شبکه است. همان‌طور که پست، نامه‌ها و بسته‌های ما را به آدرس‌های مختلف ارسال می‌کند؛ روتر نیز چندین شبکه را با آدرس‌های متفاوت به هم متصل کرده و کار ویژۀ آدرس‌دهی بین سیستم‌ها را به انجام می‌رساند. در واقع روتر مانند یک دستگاه توزیع‌کننده عمل کرده و بهترین مسیر را جهت جابجایی اطلاعات شما انتخاب می‌کند.
نام روتر با شرکت سیسکو گره خورده و این کمپانی از بهترین و شناخته‌شده‌ترین شرکت‌های جهان در حوزه طراحی و تولید سیستم‌ها و تجهیزات شبکه و مخابرات است که عنوان معروف‌ترین و با کیفیت‌ترین روترهای بازار را در اختیار گرفته است. تنوع بالای کاربری روترهای سیسکو، اقبال زیاد مشتریان را به همراه داشته و اغلب حرفه‌ای‌های این حوزه، در نقاط اصلی و حساس شبکه از روترهای این شرکت استفاده می‌کنند.
“سیسکو سیستمز” یک شرکت فناور خوشه‌ای چندملیتی آمریکایی است که محصولاتی در حوزه سخت‌افزار رایانه، تجهیزات شبکه، تجهیزات مخابراتی و دیگر خدمات و محصولات فناوری بالا را طراحی و تولید می‌کند. اگرچه این شرکت، نخستین تولید کننده روتر محسوب نمی‌شود؛ امّا اولین شرکتی بود که روتر چندپروتکلی تولید کرد و توانست با حفظ روند رو به پیشرفت خود، روترهای تولید شده در این شرکت را به جدیدترین فناوری‌ها تجهیز کند و عنوان ویژه‌ترین و بهترین روترهای موجود در بازار را از آنِ خود سازد.
روترهای سیسکو یکی از پرطرفدارترین محصولات این شرکت در جهان است. روترهای تولید شده توسط این شرکت قادرند انواع مختلف اقشار و نیازها را پوشش داده و برای کاربری‌های مختلف در خانه، دفاتر کوچک، شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ محصولی خاص ارائه کنند. از خصوصیات قابل توجه روترهای سیسکو، تنوع و ماژولاریته‌ای است که برای پاسخ به نیازهای مختلف کاربران و محیط‌ها طراحی شده است. این شرکت با تولید روترهایی با کارایی بالا و ویژگی‌های منحصر به فرد، توانسته جایگاه برجسته و مستحکمی در بازارهای جهانی برای خود فراهم آورد.
آشکارترین تفاوت میان این دو دستگاه، این است که مودم به اینترنت متصل می‌شود و روتر دستگاه‌ها را به اینترنت یا همان Wi-Fi دریافتی از مودم وصل می‌کند.
مودم، ترافیک داده را از ISP دریافت کرده و شبکه خانگی را به اینترنت متصل می‌کند. این اتصال می‌تواند از طریق یک کابل مانند Comcast، مودم فیبر نوری از نوع FIOS، یا ماهواره یا اتصال DSL و حتی تلفن Dial-up باشد. در هر صورت، مودم با استفاده از کابل اترنت به روتر یا مستقیماً به کامپیوتر متصل می‌شود.
در مقابل امّا روتر سخت‌افزاری است که در کاربردهای کوچک به یک مودم وصل می‌شود و به این ترتیب یک شبکه خصوصی خانگی یا اداری ایجاد می‌کند. وقتی شما دستگاهی را به وای‌فای متصل می‌کنید، در حقیقت به یک روتر محلی وصل شده‌اید.
روترها قادرند دستگاه‌های هوشمند از جمله تلفن‌های هوشمند، تبلت‌ها، کامپیوترها و تجهیزات مختلف در یک خانۀ هوشمند مانند لامپ‌ها و سیستم‌های امنیتی را به هم متصل کنند. روترهای بی‌سیم، محتوای چندرسانه‌ای را بدون استفاده از کابل، به لپ‌تاپ و دستگاه‌های تلفن همراه ارسال می‌کنند.
علاوه بر مودم و روتر که به صورت مجزا و در ارتباط با هم فعالیت می‌کنند؛ دسته سومی به نام «مودم روتر» هم وجود دارد که ویژگی‌های هر دو دسته را با هم دارا است. مودم روتر یک دستگاه واحد است که عملکردهای یک مودم و یک روتر را با هم ترکیب می‌کند. Gateway اصطلاح دیگری است که به معنای مودم روتر است. قابلیت مودم روتر این است که شما با داشتن یک دستگاه به جای دو دستگاه، امور اتصال به اینترنت را به راحتی انجام می‌دهید. با این دستگاه، هنگام ایجاد یک اتصال اینترنت محلی، دیگر نیازی به تهیه مودم و روتر به صورت جداگانه نیست و هزینه‌های مادی و فیزیکی شما نیز کاهش می‌یابد.
