در دنیای فناوری اطلاعات، سرورها یکی از اجزای حیاتی شبکه‌های سازمانی، دیتاسنترها و ارائه خدمات آنلاین هستند. دو نوع پرکاربرد سرورها در این حوزه، یعنی سرورهای رک و سرورهای بلید، هر کدام ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند. انتخاب مناسب بین این دو نوع سرور به نیازهای سازمان، فضا، بودجه و دیگر عوامل بستگی دارد. در این مقاله، به تعریف، مقایسه، مزایا، معایب، کاربردها و شرایط مناسب برای استفاده از انواع سرور رک مونت و سرور بلید می‌پردازیم.
فهرست مطالب
سرور رک مونت یا سرورهایی با قابلیت نصب روی رک (Rack Servers) به شکل مستطیل طراحی شده‌اند و داخل رک‌های استاندارد 19 اینچی نصب می‌شوند. هر رک می‌تواند تعداد مشخصی از سرور رک مونت را در خود جای دهد که معمولا بر اساس واحد ارتفاع (U) اندازه‌گیری می‌شود. این سرورها مانند سرور HPE ProLiant DL360 G11 از نظر طراحی مستقل بوده و شامل تمامی اجزای اصلی یک سرور شامل پردازنده، حافظه، ذخیره سازی و منبع تغذیه هستند.
سایر ویژگی‌های اصلی سرور رک:
بنابراین سرور رک مونت، سروری است که به صورت مستقل طراحی شده و برای نصب در یک رک استاندارد بکار می‌رود. این سرورها معمولا دارای ابعاد و وزن بیشتری نسبت به سرورهای بلید هستند.
سرورهای بلید (Blade Servers) طراحی مدولار دارند و در یک شاسی یا محفظه مشترک نصب می‌شوند. برخلاف سرورهای رک ، اجزای کلیدی مانند منبع تغذیه، سیستم خنک‌کننده و مدیریت شبکه به صورت اشتراکی در شاسی وجود دارند و خود سرورها به شکل تیغه‌هایی (بلید) هستند که در شاسی قرار می‌گیرند.
ویژگی‌های اصلی سرور بلید:
درنتیجه، سرور بلید، یک سرور کوچک و کم‌جا است که در یک شاسی مشترک با چندین سرور بلید دیگر قرار می‌گیرد. این شاسی، تمام نیازهای برقی، خنک‌سازی و شبکه را برای سرورهای بلید فراهم می‌کند.
سرورهای رک مانند سرور HPE ProLiant DL380 G11 معمولا دارای پردازنده‌ها، حافظه و فضای ذخیره‌سازی بیشتری نسبت به سرورهای بلید هستند و می‌توانند بارهای کاری سنگین را مدیریت کنند.
مهمترین مزایای سرورهای رک عبارتند از:
به‌طور کلی سرورهای رک مانند سرور HPE ProLiant DL380 G11 نسبت به سرورهای بلید ارزان‌تر هستند. اما معایبی نیز وجود دارند که می‌توانند این مزیت را تحت الشعاع قرار دهند.
مهمترین معایب سرور رکمونت عبارتند از:
علاوه‌بر مصرف انرژی و فضای بیشتر نسبت به سرور بلید که خود هزینه‌بر خواهد بود، مشکل عدم اشتراک منابع در سرورهای رک نیز می‌تواند هزینه کلی را افزایش دهد.
به‌طور کلی، مدیریت و نگهداری سرورهای بلید معمولا ساده‌تر است، زیرا بسیاری از وظایف توسط شاسی انجام می‌شود. البته این یکی از مزیت‌های سرورهای بلید محسوب می‌شود.
برخی از مهمترین مزایای سرورهای بلید عبارتند از:
در کنار مزایای ذکر شده، برخی معایب نیز وجود دارد که باعث ایجاد محدودیت‌هایی در سرورهای بلید می‌شوند.
مهمترین معایب سرور بلید عبارتند از:
همچنین سرورهای بلید با محدودیت در سفارشی‌سازی و ارتقاء اجزای مستقل مواجه هستند که این موضوع کاربرد آنها را تا حدی محدود می‌کند.
| ویژگی | سرور رک | سرور بلید |
| فضا | نیاز به فضای بیشتر نسبت به سرور بلید. | طراحی فشرده و صرفه‌جویی در فضا. |
| منابع مشترک | منابع مستقل (منبع تغذیه، خنک‌کننده و غیره). | منابع اشتراکی در شاسی (برق، خنک‌کننده و غیره). |
| قابلیت ارتقاء | انعطاف‌پذیری بالا برای ارتقاء سخت‌افزار. | محدود به ظرفیت شاسی. |
| مصرف انرژی | مصرف انرژی بیشتر به دلیل استقلال اجزا. | مصرف انرژی بهینه‌تر به دلیل منابع اشتراکی. |
| مدیریت و نصب | نصب آسان‌تر و مدیریت مستقل هر سرور. | مدیریت پیچیده‌تر به دلیل وابستگی به شاسی. |
| هزینه | هزینه اولیه کمتر برای سرورهای کوچک. | هزینه بالاتر به دلیل نیاز به شاسی. |
| کاربردها | مناسب برای کاربردهای عمومی و سرورهای مجزا. | مناسب برای دیتاسنترهای بزرگ و پردازش های سنگین. |
سرور رک مونت مانند سرور HPE ProLiant DL360 G11 در شرکت‌های کوچک و متوسط که به چند سرور محدود نیاز دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین در سیستم‌های ذخیره‌سازی و پایگاه داده، با توجه به فضای زیاد برای دیسک‌های اضافی، از سرور رک مونت استفاده می‌شود. برای برخی کاربردهای عمومی مانند وب‌سرورها، سرورهای ایمیل و غیره نیز رک‌ها انتخاب بهتری محسوب می‌شوند.
سرورهای بلید بیشتر در دیتاسنترهای بزرگ که به تراکم بالا نیاز دارند استفاده می‌شوند. همچنین در مواقعی که نیاز به پردازش‌های سنگین و مجازی‌سازی وجود دارد، سرورهای بلید به دلیل کارایی بالا انتخاب بهتری هستند. در شرکت‌هایی با رشد سریع نیز که نیاز به اضافه کردن سرورها در کمترین زمان ممکن دارند، سرورهای بلید پیشنهاد می‌شوند.
چه زمانی از هر کدام استفاده کنیم؟
سرورهای بلید و رک هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب بین آنها بستگی به نیازهای خاص شما دارد. سرورهای بلید برای محیط‌هایی مناسب هستند که نیاز به تراکم بالا و مدیریت ساده دارند. از طرف دیگر، سرورهای رک برای محیط‌های نیازمند انعطاف‌پذیری بیشتر و قابلیت ارتقاء مناسب‌اند.
برای مثال:
اگر فضا در اولویت نیست و نیاز به سرورهای مستقل دارید، یا زمانی که بودجه اولیه شما محدود است و به انعطاف‌پذیری بالایی در ارتقاء نیاز دارید، سرورهای رک انتخاب‌های بهتری خواهند بود. همچنین این سرورها برای کاربردهای کوچک‌تر که به تراکم بالا نیازی ندارند مناسب‌تر ارزیابی می‌شوند.
اگر فضا محدود و تراکم بالا نیاز است، یا اگر به پردازش‌های سنگین یا زیرساخت‌های مجازی‌سازی نیاز دارید، استفاده از سرورهای بلید به شما توصیه می‌شود. همچنین اگر برای شما اگر امکان سرمایه‌گذاری اولیه بالا وجود دارد و صرفه‌جویی در مصرف انرژی در بلندمدت مهم است، بهتر است سرورهای بلید را به‌کار گیرید.
بنابراین، اگر به دنبال تراکم بالا و مدیریت ساده هستید، سرورهای بلید گزینه مناسبی هستند و اگر به دنبال انعطاف‌پذیری و قابلیت ارتقاء هستید، سرور رک مونت را انتخاب کنید.
انتخاب بین سرور رک مونت و بلید بستگی به نیازهای خاص سازمان دارد. در حالی که سرورهای رک انعطاف‌پذیری بیشتری دارند و برای کاربردهای عمومی مناسب هستند، سرورهای بلید با طراحی فشرده و کارایی بالا، گزینه بهتری برای دیتاسنترهای بزرگ و پردازش‌های پیچیده هستند. بررسی دقیق نیازها، بودجه و محیط کاری، کلید اصلی تصمیم‌گیری درست است.
